19
ROZDZIAŁ 1. NATURA CHEMICZNA LEPISZCZY ASFALTOWYCH
Jedną z ciekawszych metod rozdziału asfaltu na frakcje jest chromatografia permeacyjna na żelu polistyrenowym
(GPC). Metoda ta pozwala na selektywny rozdział składników grupowych asfaltu wg ich masy cząsteczkowej.
W ramach amerykańskiego programu SHRP stosowano metodą GPC do frakcjonowania próbek lepiszczy asfaltowych,
które następnie wykorzystywano do badań ich struktury [18].
1.1.3. Skład elementarny asfaltu
Skład elementarny lepiszczy asfaltowych jest zróżnicowany w zależności od natury chemicznej ropy naftowej, z której
zostały one wyprodukowane. Ogólnie można założyć, że mieści się on w następujących ramach, (tabela 1.1.):
Tabela 1.1. Skład elementarny lepiszczy asfaltowych wg [1]
Nazwa pierwiastka
Symbol chemiczny
Zawartość w asfalcie [%]
Węgiel
C
82 – 88
Wodór
H
8 – 11
Heteroatomy
Siarka
S
0 – 6
Tlen
O
0 – 1,5
Azot
N
0 – 1
W literaturze znaleźć można również szereg informacji na temat składu elementarnego poszczególnych składników
grupowych asfaltu – one także różnią się między sobą zawartością procentową poszczególnych pierwiastków.
Przykładowe wyniki przedstawiono w tabeli 1.2.
Tabela 1.2. Skład elementarny poszczególnych składników grupowych wg [1]
Składnik grupowy
Zawartość w asfalcie [%]
węgiel
wodór
siarka
azot
tlen
Związki nasycone
85 – 90
9,5 – 14,0
≤
2,0
—
—
Związki aromatyczne
82 – 86
8,5 – 10,5
≤
7,0
≤
1,0
≤
5,0
Żywice
77 – 88
9,0 – 12,0
0,4 – 10,0
0,2 – 2,0
0,4 – 7,2
Asfalteny
78 – 89
6,5 – 11,0
0,3 – 10,3
0,6 – 3,3
0,3 – 4,9
W żywicach i asfaltenach skoncentrowana jest większość pozostałych pierwiastków obecnych w asfalcie, tj. wanad,
nikiel, żelazo, miedź, magnez, tytan, molibden, chrom oraz glin – dzięki tym pierwiastkom są one fazą polarną asfaltu.
