14
część I – ASFALTY I ICH WŁAŚCiwości
Asfalteny
(
ang. Asphaltenes
) – zbudowane są z układów skondensowanych pierścieni aromatycznych
połączonych z grupami alkilowymi, pierścieniami naftenowymi i grupami funkcyjnymi zawierającymi hete-
roatomy, głównie azot, siarkę i tlen – są więc tak jak żywice związkami polarnymi. Mają najwyższą masę
cząsteczkową ze wszystkich składników grupowych asfaltu. Asfalteny są twarde i kruche. Z reguły występują
jako nietopliwe ciała stałe; rys. 1.4.
Rys.1.4. Przykładowa struktura asfaltenów występujących w asfaltach [2, 9]
W lepiszczach asfaltowych możemy określić ich mikro- i makrostrukturę.
Składniki grupowe asfaltu składają się na jego
mikrostrukturę
, w której zasadniczo możemy wyróżnić:
Pierścienie aromatyczne,
Pierścienie naftenowe,
Łańcuchy alifatyczne,
Cząsteczki zawierające heteroatomy.
Złożoność mikrostruktury chemicznej asfaltu wzrasta w następującej kolejności:
związki nasycone
związki aromatyczne
żywice
asfalteny [11].
Z kolei,
makrostrukturę
lepiszczy asfaltowych tworzą [11, 12]:
Jednostki elementarne
– składające się ze skondensowanych pierścieni aromatycznych i naftenowych
zawierających jako podstawniki długie łańcuchy alkilowe,
Cząstki
– są to struktury zawierające zwykle od 4 do 6 jednostek elementarnych, połączonych ze sobą
za pomocą wiązań wewnątrzcząsteczkowych oraz mostków zawierających heteroatomy,
Micele
– złożone układy cząstek, oddziałujących pomiędzy sobą za pomocą wiązań wewnątrzcząstecz
kowych; mogą zawierać nawet kilkanaście jednostek elementarnych.
